Giới từ trong tiếng Trung | Đặc điểm & phân loại

Giới từ trong tiếng Trung là một trong số những bài học cơ bản, cốt lõi cần lưu ý trong chủ điểm ngữ pháp tiếng Trung. Vậy, giới từ trong tiếng Trung có thể phân thành những loại nào? Cách dùng ra sao? Hãy cùng Tiếng Trung Hanzi đi tìm lời giải đáp thông qua bài viết dưới đây nhé!

Giới từ trong tiếng Trung là gì?

Giới từ trong tiếng Trung gọi là 介词 / Jiècí /, thường đứng trước danh từ, cụm danh từ hoặc đại từ tạo thành cụm từ giới bổ nghĩa cho các thành phần khác trong câu. Cụ thể, hư từ này khi trở thành cụm giới từ có thể bổ nghĩa cho tính từ, động từ hoặc cả câu để chỉ vị trí, thời gian, phương pháp, so sánh, nguyên do, loại trừ,… 

Cách dùng các loại giới từ trong tiếng Trung

Cách dùng các loại giới từ trong tiếng Trung
Cách dùng các loại giới từ trong tiếng Trung

Giới từ trong tiếng Trung có thể chia thành nhiều loại với các mục đích khác nhau như chỉ phương hướng, phương thức, thời gian,… Mỗi loại sẽ có cách cùng riêng biệt, có thể tìm hiểu kĩ hơn qua thông tin dưới đây:

Giới từ trong tiếng Trung chỉ vị trí, phương hướng

Giới từ chỉ vị trí, phương hướng trong câu thường đứng trước chính thời gian, địa điểm cần mô tả hoặc đề cập.

Công thức:

<Giới từ chỉ vị trí, nơi chốn, phương hướng> + Thời gian, địa điểm, góc độ lối hướng.

Cụ thể, nhóm giới từ này bao gồm:

Dào Đến
 Cháo Hướng về
 Wǎng Hướng đến
 Xiàng Hướng
 Zài
 Cóng Từ
 Zì Từ
 Yóu Từ, khởi điểm

Ví dụ:

(1) 他书架上拿下来了一本书。

/ Tā cóng shū jià shàng ná xià lái le yī běn shū /

Anh ta lấy xuống một cuốn sách từ kệ sách.

(2) 他中国学习。

/ Tā zài zhōng guó xué xí /

Anh ấy đang học ở Trung Quốc.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ thời gian

Giới từ trong tiếng Trung có chức năng chỉ thời gian cũng đứng ngay trước thời gian cần biểu thị.

Công thức:

<Giới từ thường dùng để biểu lộ thời gian> + Thời gian

Thông thường, các giới từ này sẽ giúp giới hạn khoảng thời gian xác định được nói đến. Một số trong đó có thể kể đến như:

 Dāng Trước mắt
 Zì Từ
 Cóng Từ
 Dào Đến
直到  Zhídào Mãi cho đến
 Lín Đến, tới
 Zhì Đến nỗi, đến mức
 Zài Lúc
 Yú Ở tại, vào lúc
自从  Zìcóng Từ khi

Ví dụ:

(1) 她生病 后 变得 很 憔悴。

/ Tā zì shēng bìng hòu biàn dé hěn qiáo cuì /

Cô ấy kể từ khi bị bệnh trở nên rất hốc hác.

(2) 我上九点五点的班。

/ Wǒ shàng jiǔ diǎn zhì wǔ diǎn de bān /

Tôi làm việc từ chín giờ sáng cho đến năm giờ.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ đối tượng

Các giới từ trong tiếng Trung chỉ đối tượng
Các giới từ trong tiếng Trung chỉ đối tượng

Giới từ dùng để biểu hiển, chỉ đối tượng trong tiếng Trung thường đứng trước tân ngữ của câu.

Công thức:

<Giới từ> + Tân ngữ


Một số giới từ chỉ đối tượng như:

 Wèi
 Yóu
 Chōng Đập vào
 Jiào Kêu, gọi
 Dài Thay thế
 Gěi Cho
 Jiāng Mang, xách
 Duì Đối
 Tì Thay cho
 Ràng Để, bảo
 Bǎ Cầm, nắm
 Lián Ngay cả
 Bèi Bị

Ví dụ:

Xem thêm:   Trợ Động Từ Trong Tiếng Trung | Chức năng & Cách dùng

对于这个问题, 我也不知道怎么办。

/ Duì yú zhè ge wèn tí, wǒ yě bù zhī dào zěn me bàn /

Đối mặt với vấn đề này, tôi cũng không biết làm như nào.

Giới từ trong tiếng Trung về sự so sánh

Giới từ trong tiếng Trung để chỉ sự so sánh sẽ đứng trước sự vật, con người, hiện tượng cần được so sánh.

Công thức:

<Giới từ chỉ sự so sánh> + Sự vật, hiện tượng, con người cần so sánh.

Các giới từ so sánh trong tiếng Trung bao gồm:

 Gēn Với, và
 Bǐ So với, hơn
比较  Bǐjiào Tương đối, khá

Ví dụ:

这件衣服那件贵一百块。

/ Zhè jiàn yī fú bǐ nà jiàn guì yī bǎi kuài /

Bộ đồ này đắt hơn bộ đồ kia 100 đồng.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ nguyên nhân, mục đích

Công thức:

<Giới từ nguyên do> + Lý do

Một số giới từ chỉ nguyên nhân, mục đích:

为了  wèi le Để, vì
由于  yóu yú Do, vì
因为  yīn wèi Bởi vì
 wèi

Ví dụ:

因为天气预报称明天有暴雨,所以不适合出行。

/ Yīn wèi tiān qì yù bào chēng míng tiān yǒu bào yǔ, suǒ yǐ bù shì hé chū xíng. /

Bởi vì dự báo thời tiết nói ngày mai có mưa lớn, nên không thích hợp cho việc đi lại.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ phương thức

Một số nghĩa của giới từ trong tiếng Trung chỉ cách thức
Một số nghĩa của giới từ trong tiếng Trung chỉ cách thức

Giới từ trong tiếng Trung chỉ cách thức, phương thức sẽ kết hợp với cách thức cần được mô tả ở phía sau.

Công thức: 

Công thức: <Giới từ để biểu hiện phương thức> + Cách thức

Một số giới từ chỉ cách thức hay dùng:

 Kào Dựa theo
 Ná Cầm, lấy
 Yǐ Theo, dùng
 Yī Dựa vào, theo
 Yòng Dùng
通过  Tōngguò Xem qua

Ví dụ:

过仔细检查,我发现了一个错误。

/ Tōng guò zǐ xì jiǎn chá, wǒ fā xiàn le yī gè cuò wù. /

Qua kiểm tra chi tiết, tôi phát hiện 1 lỗi sai.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ khoảng cách

Công thức:

<Giới từ thể hiện khoảng cách> + Không gian, nơi chốn

Các giới từ thể hiện khoảng cách:

 Lí Cách
 Jù Khoảng cách
距离  Jùlí Khoảng cách

Ví dụ:

我家学校很远。

/ Wǒ jiā lí xué xiào hěn yuǎn /

Nhà tôi cách trường học rất xa.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ sự loại trừ

Giới từ chỉ sự loại trừ sẽ đứng ngay trước động từ hoặc danh từ trong câu. Chính những danh, động từ ấy là sự vật, hiện tượng, hành động được loại trừ.

Công thức: 

<Giới từ để biểu thị sự ngoại trừ> + Danh từ / Động từ

Các giới từ trong tiếng Trung chỉ sự loại trừ, ngoài ra:

 Chú Trừ
除了  Chúle Ngoại trừ

Ví dụ:

除了听音乐,我还喜欢看电影,读书和去旅游。

/ Chúle tīng yīn yuè, wǒ hái xǐ huān kàn diàn yǐng, dú shū hé qù lǚ yóu. /

Ngoại trừ nghe nhạc, tôi còn thích xem phim, đọc sách và đi du lịch.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ công cụ

Công thức:

<Giới từ công cụ> + Danh từ

Những giới từ chỉ công cụ thông dụng:

 Ná Cầm, nắm, lấy
 Yòng Dùng
 Yǐ Dùng, lấy

Ví dụ: 

我会在机场柜台机票。

/ Wǒ huì zài jī chǎng guì tái ná jī piào. /

Tôi sẽ lấy vé của tôi tại quầy sân bay.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ cơ sở, căn cứ

Giới từ trong tiếng Trung chỉ cơ sở, căn cứ
Giới từ trong tiếng Trung chỉ cơ sở, căn cứ

Công thức:

<Giới từ chỉ cơ sở> + Cụm động từ / danh từ

Các giới từ trong tiếng Trung để thể hiện căn cứ, cơ sở:

Xem thêm:   Phân biệt 原来 và 本来 trong tiếng Trung | Cách dùng
遵照  Zūnzhào Theo
 Yǐ Theo
 Àn Theo
 Yī Theo
按照  Àn zhào Dựa vào
凭借  Píng jiè Dựa vào
 Kào Dựa vào
依照  Yīzhào Căn cứ vào
根据  Gēnjù Căn cứ, dựa theo
本着  Běnzhe Căn cứ, trên nguyên tắc
 Jù Căn cứ
 Chèn Nhân (lúc)
 Jiè Mượn
 Chéng Nối tiếp

Ví dụ: 

科学家根据太阳、地球和月球的运行规律,可以准确地推算出日食和月食的时间。

/ Kē xué jiā gēn jù tài yáng, dì qiú hé yuè qiú de yùn háng guī lǜ, kě yǐ zhǔn què de tuī suàn chū rì shí hé yuè shí de shí jiān. /

Các nhà khoa học dựa theo quy luật của Mặt Trời ,Trái Đất và Mặt Trăng, có thể tính ra chính xác thời gian Nguyệt thực và Nhật thực.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ sự liên can

Công thức:

<Giới từ để biểu đạt sự liên can> + cụm động từ / danh từ

Giới từ trong tiếng Trung thường dùng khi nói về sự liên can:

至于  Zhì yú Đến nỗi
对于  Duì yú Đối với
 Duì Đối
关于  Guānyú Liên quan với
 Jiù Chính là
作为  Zuò wéi Làm nên, làm được

Ví dụ:

我想给你们讲一个关于旅游的故事。

/ Wǒ xiǎng gěi nǐmen jiǎng yī gè guān yú lǚ yóu de gù shì. /

Tôi muốn kể cho bạn một câu chuyện về việc đi du lịch.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ sự trải qua

Công thức:

<Giới từ> + Cụm động từ / danh từ

Giới từ dùng để biểu đạt sự trải hay gặp:

经过  Jīngguò Đã từng trải
沿  Yán Xuôi theo, men theo
 Shùn Thuận theo
 Jīng Thường
通过  Tōngguò Xem qua

Ví dụ:

通过学习过程,我们可以提高自己的知识。

/ Tōng guò xuéxí guò chéng, wǒmen kěyǐ tí gāo zìjǐ de zhī shì. /

Qua quá trình học tập, chúng ta có thể nâng cao kiến thức của chính mình.

Giới từ trong tiếng Trung chỉ sự đồng hiệp

Giới từ trong tiếng Trung chỉ sự hòa hiệp thường đứng trước danh từ chỉ người, cụm danh từ hoặc đại từ.

Công thức:

<Giới từ về sự đồng hiệp> + Đại từ / Danh từ chỉ người / Cụm danh từ

Giới từ chỉ sự hòa hiệp:

 Gēn Với
 Suí Cùng với
 Yǔ Cho, với
 Hé
 Lián Cả, liền
 Tóng Cùng

Ví dụ:

我想你一起去商场。

/ Wǒ xiǎng gēn nǐ yī qǐ qù shāng chǎng /

Tôi muốn cùng bạn đi trung tâm mua sắm.

Đặc điểm ngữ pháp của giới từ trong tiếng Trung

Giới từ trong tiếng Trung có những đặc điếm sau:

Giới từ trong tiếng Trung không thể trùng điệp

Nếu như động từ hay tính từ trong tiếng Trung có thể lặp đi lặp lại để nhấn mạnh. làm giảm bớt ý nghĩa biểu thị thì giới từ lại ngược lại, nó không thể trùng điệp trong câu để thực hiện chức năng giống thế được. 

Giới từ trong tiếng Trung không thể làm thành phần độc lập, cấu trúc giới từ không dùng làm vị ngữ

Trong ngữ pháp tiếng Trung, giới từ bắt buộc phải kết hợp với danh từ, đại từ hoặc cụm từ. Cụm giới từ được tạo sẽ trở thành một thành phần câu, nhưng không được làm vị ngữ.

Cụ thể, các vai trò trong câu cụm giới từ có thể đảm nhiệm bao gồm:

  • Làm bổ ngữ: Thường hay đi với giới từ 在, 自, 至, 于, 向…

Ví dụ:

越汉词典放在书架上。

/ Yuè hàn cí diǎn fàng zài shū jià shàng. /

Cuốn từ điển Việt-Trung để ở trên giá sách.

  • Làm trạng ngữ: Đây là chức năng chính của giới từ.
Xem thêm:   So sánh 无论 [Wúlùn] và 不管 [Bùguǎn] trong tiếng Trung

Ví dụ:

关于如何解决工业污染的问题,这是我们今天的讨论内容。

/ Guānyú rúhé jiějué gōngyè wūrǎn de wèntí, zhè shì wǒmen jīntiān de tǎolùn nèiróng. /

Về vấn đề làm sao giải quyết ô nhiễm công nghiệp, đây là nội dung thảo luận của chúng tôi.

Giới từ trong tiếng Trung không thể trùng điệp
Giới từ trong tiếng Trung không thể trùng điệp
  • Làm định ngữ: Thường hay đi với giới từ 关于,对,对于,向…
Ví dụ:

我们列出关于城市建设的规划项目。

/ Wǒmen liè chū guānyú chéngshì jiànshè de guīhuà xiàngmù. /

Chúng tôi liệt kê ra cách hạng mục quy hoạch liên quan đến thiết kế thành phố.

Giới từ trong tiếng Trung không dùng cho câu nghi vấn chính phản

Chỉ có vai trò bổ nghĩa cho động, danh từ, vì vậy giới từ trong tiếng Trung không thể dùng trong câu hỏi chính phản. 

Sau giới từ trong tiếng Trung không thể dùng các động thái trợ từ “了,着,过”

Giới từ trong tiếng Trung không thể kết hợp với các động thái trợ từ ở phía sau như 了,着,过. Trong từ điển vẫn có các giới từ 为了, 除了… , tuy nhiên, “了” ở đây không phải trợ từ chỉ động tác và trạng thái. Bạn nhớ lưu ý nhé! 

Phân biệt động từ và giới từ trong tiếng Trung

Trong tiếng Trung, một số từ có thể đảm nhiệm cả hai chức năng giới từ và động từ như 在, 为, 比, 到, 给, 朝, 经过, 通过. 

Ví dụ:

(1) 今天我们技巧。

/ Jīntiān wǒmen bǐ jìqiǎo.Jīntiān wǒmen bǐ jìqiǎo. /

Hôm nay chúng ta so sánh các kỹ năng. => 比 làm động từ. 

(2) 你他高。

/ Nǐ bǐ tā gāo. /

Bạn cao hơn anh ấy. => 比 làm giới từ.

Điều này gây nên khó khăn cho các bạn đang theo học tiếng Trung, đặc biệt là những học viên mới. Vậy, phân biệt động từ và giới từ trong tiếng Trung như thế nào?

  • Điểm dễ thấy nhất chính là động từ có thể dùng trong câu nghi vấn chính phản, còn giới từ thì không.

Ví dụ:

(1) 他黑板上写了几个字。

/ Tā zài hēibǎn shàng xiěle jǐ gè zì. /

Anh ta đã viết mấy chữ ở trên bảng rồi. => 在 làm giới từ trong câu, không thể trở thành câu chính phản 在不在.

(2) 他不在宿舍?

Tā zài bùzài sùshè?

Anh ấy có ở kí túc xá không? => 动词 làm động từ trong câu chính phản. 

  • Đằng sau động từ có thể xuất hiện trợ từ động thái “了,着,过” còn giới từ thì không.

Ví dụ:

(1) 他了我一本书。

/ Tā gěile wǒ yī běn shū. /

Anh ấy đưa cho tôi một cuốn sách. => 给 làm động từ. 

(2) 他我买了一本书。

/ Tā gěi wǒ mǎile yī běn shū. /

Anh ấy đã mua cho tôi một cuốn sách. => 给 làm giới từ.

  • Trong một câu, nếu đằng sau có một động từ khác thì chắc chắn nó mang chức năng là giới từ. Ngược lại, nếu đằng sau không có động từ thì nó chính là động từ. 

Ví dụ:

(1) 火车站了。

/ Huǒchē dào zhànle. /

Xe lửa đến trạm rồi. => 到 làm động từ. 

(2) 火车十一点才进站。

/ Huǒchē dào shíyī diǎn cái jìn zhàn. /

Đến 11 giờ xe lửa mới vào trạm. => 进 là động từ nên 到 là giới từ. 

Trên đây là tất cả thông tin về giới từ trong tiếng Trung cũng như cách dùng, phân loại mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn. Chúc bạn may mắn và sớm chinh phục được ngôn ngữ đặc biệt, mang đậm bản sắc văn hóa này nhé! 

Với bất cứ thắc mắc nào khác hoặc muốn tham gia khóa học tiếng Trung TPHCM đầy bổ ích, hiệu quả, đừng ngại ngần liên hệ ngay với Tiếng Trung Hanzi để được giải đáp và hỗ trợ sớm nhất bạn nhé!